برنامه ریزی تولید به هنگام

برنامه ریزی تولید به هنگام

سیستم تولید به هنگام یا همان عبارت معروف Just in Time با اینکه عمر زیادی در مدیریت شرکت ها و سازمان ها ندارد، با این وجود در همین مدت کم تبدیل به یکی از قدرت های بزرگ برنامه ریزی برای مدیریت سازمان ها شده است.

استفاده از تکنیک های این چنینی در مدیریت و برنامه ریزی برای تولید می تواند بهینه ترین حالت را برای شرکت ها رقم بزند. خیلی از صاحبان کسب و کار بهینه سازی و کاهش پرتی ها را نادیده گرفته و به دنبال راه حل های پر هزینه برای افزایش بهره وری شرکت خود می روند.

در حالی که با یک برنامه ریزی درست و مدون می توانید این روند را با هزینه های بسیار کمتری رقم بزنید. در این مقاله قصد داریم تا با تکنیک برنامه ریزی تولید به هنگام بیشتر آشنا شویم. افزایش سطح آگاهی مدیران در این چنین مواردی بسیار ضروری بوده و می تواند نتایجی شگفت انگیز برای آنها رقم بزند.

بر نامه ریزی تولید به هنگام چیست؟

برنامه ریزی برای تولید یک روش استراتژی مدیریتی برای سازمان ها و شرکت ها است که در آن مدیران بخش تولید شرکت خود را با عوامل بیرونی همسو نموده و در نتیجه بهینه ترین حالت تولید را برای خود به وجود می آورند.

در این استراتژی سفارشات مواد خام برای تولید تنها در صورت نیاز و به مقدار نیاز ارسال شده و موجودی شرکت از این طریق کاملا کنترل می شود. به این ترتیب دیگر شاهد ضایعات ایجاد شده قدیمی نخواهیم بود.

انبارداری به سبک و سیاق قدیم از رده خارج خواهد شد و افزایش بهره وردی در دستور کار تولید قرار خواهد گرفت. البته نیاز به رعایت برخی معیارها نیز در این امر لازم و ضروری است.

یکی از اصلی ترین موارد و معیارهای بررسی و رسیدن به تولید به هنگام تحلیل میزان تقاضا در هر زمانی از سال است.

شرکت بایستی با استفاده از ابزارهای تحلیل بازار روند افزایش و یا کاهش تقاضا را در بازار پیش بینی نموده و تولید را به نسبت این روند تغییر دهد. همه چیز در این سیستم به کنترل موجودی کالای شرکت بستگی دارد و برای این کنترل شما باید برآورد درستی از میزان تقاضا در بازار داشته باشید.

با رعایت این اصول شما خواهید توانست کالاهای تولیدی خود را با کیفیت مورد نیاز و به مقدار مورد نیاز در کوتاه ترین زمان به دست مشتری برسانید. این اصلی ترین هدفی است که در برنامه ریزی تولید به هنگام باید به آن دست یابید.

تاریخچه ای از نظام تولید به هنگام

برنامه ریزی تولید به هنگام برای اولین بار توسط کارخانجات تویوتا ژاپن به دنیا معرفی شد. بعد از جنگ جهانی دوم مدیران این شرکت به شدت در صدد ورورد قدرتمند به بازارهای جهانی بودند و تمایل داشتند با استفاده از تکنیک های نوین سرعت پیشرفت را نیز برای خود به حد اعلاء برسانند.

نتایج حاصل از این تمهیدات در تویوتا به قدری شگفت انگیز بود که در زمانی کوتاه سایر سازمان و مراکز نیز اقدام به استفاده از این تکنیک ها نمودند. تائیچی اونو در سال ۱۹۶۰ به این مهم دست یافت که می توان میزان تولید را با کمترین میزان تاخیر و بدون نیاز به انبارداری در سطح وسیع تغییر داد.

نتایج حاصل از ایده های آقای اونو منجر به تشکیل یک نظام بزرگ در تولید گردید که اکنون آن را با نام نظام به هنگام می شناسیم. این نظام به صورت جدی با کاهش اتلاف ها درگیر بوده و استفاده از تکنیک های آن باعث بهبود کیفیت محصولات و افزایش بهره وری تولید نیز خواهد شد.

مزایای استفاده از برنامه ریزی تولید به هنگام

پایه اصلی تولید به هنگام در کوتاه نمودن زمان تولید و هزینه ها خلاصه می شود. امام با این حال اصلی ترین مزیت های این نظام می توان به موارد زیر اشاره نمود.

• کوتاه شدن زمان تولید

در این نظام شرکت ها برای برآورده کردن نیاز کاربران خود، بایستی منطبق بر میزان تقاضا رفتار نمایند. از این زو زمان تولید در آن باید به شدت کاهش یافته و به کمترین حالت ممکن برسد.

برای کاهش زمان تولید لازم است تا از قبل تمام پارامترها از جمله تامین کنندگان مواد اولیه یا تجهیزات تولید آماده باشند.

• کاهش هزینه های انبارداری

در برنامه ریزی تولید به هنگام همه حجم تولید برای زمان مورد نیاز اختصاص یافته و دیگر نیازی به انبارداری آنها برای زمان موعود نخواهد بود.

برخلاف سیستمی که در کارخانجات ایران رواج دارد، این سیستم خیلی هزینه های انبارداری نیاز نخواهد داشت.

• کاهش هزینه های خرید مواد اولیه

کاهش هزینه های خرید مواد اولیه به دو تکنیک خلاصه می شود. در برنامه ریزی تولید به هنگام شما نیازی به خرید حجم عظیمی از مواد اولیه نداشته و تنها مواد اولیه مورد نیاز برای تولید محصول مورد نیاز منطبق بر تقاضای موجود را باید خریداری نمایید.

در قدم بعدی هم اتلاف مواد اولیه در این متد به کمترین میزان خود کاهش خواهد یافت.

• افزایش بهره وری شرکت

این مزیت از تولید به هنگام نیز کاملا مشهود خواهد بود. کاهش هزینه ها و افزایش کیفیت محصول می تواند بهره وری بخش های مختلف شرکت ها را تحت تاثیر قرار دهد.

برای این کار شما نیاز خواهید داشت تا در بخش های مختلف شرکت تعامل ایجاد نموده و آنها را به صورت یکپارچه در کنار هم قرار دهید.

معایب استفاده از برنامه ریزی تولید به هنگام

برنامه ریزی تولید به هنگام مانند هر سیستم دیگری دارای معایبی است که مدیران قبلاً بایستی برای چنین مواقعی نیز برنامه ریزی نمایند تا در صورت بروز از بحرانی شدن شرایط جلوگیری کنند.

• تامین مواد اولیه

همانطور که اشاره کردیم خرید مواد خام و اولیه برای تولید در این سیستم منطبق بر میزان تقاضا خواهد بود. گاها شرکت های تامین کننده این مواد توانایی لازم برای تامین این مواد را نداشته و این مشکل می تواند شرایط بحرانی را برای شرکت هایی که از این سیستم مدیریتی استفاده می نمایند، رقم بزند.

• اشتباه در پیش بینی تقاضا

سیستم برنامه ریزی تولید به هنگام نیاز به پیش بینی دقیقی از تقاضای بازار دارد.

هر گونه اشتباه در این پیش بینی در سطح وسیع و یا ایجاد تقاضاهای نابه هنگام با حجم بالا می تواند سایر سفارشات شرکت را با تاخیر زیادی روبرو سازد.